Według mera miasta Wilna Remigijusa Šimašiusa, podpisany w dniu 16 lutego 1918 r. w Wilnie Akt Niepodległości Litwy położył podwaliny takiej Litwy, jaką znamy dzisiaj: demokratycznego i otwartego państwa.

„Litwa została odtworzona tutaj, w Wilnie – mieście, które po stu latach jest nowoczesną i otwartą europejską stolicą. Dlatego też rok 2018 jest dla naszego miasta wyjątkowym – chcemy wciągnąć we wspólne świętowanie wszystkich gości miasta, których zachęcamy, by nie odkładali planów odkrycia tego miasta, wpisanego na listę dziedzictwa UNESCO“ – mówi R. Šimašius.

Podróż w czasie ulicami Wilna

Od początku roku Wilno obiecuje wyjątkowe wydarzenia, natchnione jego historią. Jednym
z ważniejszych elementów jest pamięć poświęcona Aktowi Niepodległości Litwy, podpisanemu 16 lutego 1918 roku w Wilnie. Przez okrągły rok w stolicy będą odbywać się wystawy, koncerty, darmowe wycieczki ulicami miasta, podczas których odżyje duch 1918 roku, zaś latem zabrzmią dźwięki Święta Pieśni 100-lecia.  

Jeden z najbardziej unikatowych projektów, który już wkrótce będą mogli wypróbować i ocenić turyści – podróż w czasie do Wilna z początku XX wieku. W dniach 9-18 lutego ulice, hotele i bary wileńskiej Starówki odmienią się tak, aby odzwierciedlały unikalny wizerunek miasta z początku XX wieku. Pojawią się tabliczki z dawnymi ulicami miasta, restauracje zaproponują dania charakterystyczne dla tamtego okresu.

Turyści zostali zaproszeni do skorzystania, z wydanego specjalnie z okazji stulecia odtworzenia Państwa Litewskiego, przewodnika po szlaku historycznym. Tym samym mogą samodzielnie wędrować po miejscach związanych z najważniejszymi wydarzeniami początku XX w. i odtworzeniem Państwa Litewskiego. Ci, którzy będą chcą bliżej poznać historię tamtych czasów, mają okazję wziąć udział w wycieczkach prowadzonych przez zawodowych przewodników.

Obchody stulecia odtworzenie Państwa Litewskiego 16 lutego 2018 roku zwieńczył specjalny świąteczny koncert na placu Katedralnym „Śpiewam dla Litwy“. Wieczorem jedną z najważniejszych ulic Wilna – aleję Giedymina – rozjaśni światło ognisk – od Sejmu do placu Katedralnego zapłonie aż 100 świątecznych ognisk, symbolizujących sto lat istnienia odtworzonej Litwy.  

Oryginał Aktu Niepodległości odnaleziony w Niemczech

W ramach obchodów stulecia odtworzenia Państwa Litewskiego w Wilnie został wystawiony oryginał postanowienia o odtworzeniu niepodległego państwa litewskiego – najważniejszy dokument Państwa Litewskiego z XX w., symbolizujący dążenie narodu litewskiego do wolności
i odtworzenia państwa.  Dokument był uznawany przez blisko sto lat za zaginiony.

Akt Niepodległości Litwy został wystwiony w Domu Sygnatariuszy, w tym samym pokoju, w którym 16 lutego 1918 r. podpisali go członkowie litewskiej Taryby. Tam też była też czynna ekspozycja przygotowana specjalnie na obchody stulecia państwa „W drodze do niepodległego Państwa Litewskiego: lata 1863–1918“.

Latem z kolei jedną z najbardziej wyjątkowych letnich imprez będzie unikalne Litewskie Święto Pieśni w dniach 1-6 lipca. W tym roku impreza poświęcona stuleciu odtworzenia Państwa Litewskiego przedstawi niepowtarzalny świąteczny program, w którym weźmie udział ponad 40 tys. uczestników. Ludzie z całej Litwy zgromadzą się w Wilnie, by podzielić się sztuką: piosenkami, tańcem i tradycjami swojego regionu.
Tę fenomenalną imprezę UNESCO wpisało na listę Światowego ustnego i niematerialnego dziedzictwa kultury.

Spodziewa się uwagi od krajów sąsiedzkich

Już od 25 lat mieszkający w Wilnie historyk Jacek Jan Komar spodziewa się, że program uroczystości zainteresuje również gości z Polski. Jego zdaniem, wspólna historia oraz stosunki sąsiedzkie powinny zachęcić Polaków do zainteresowania się historią Litwy i uroczystościami 100-lecia.

Akt 16 lutego był istotnym fundamentem wszystkiego, co zostało stworzone na Litwie od 1918 roku. W akcie tym zostały wyłożone wszystkie dążenia litewskiej inteligencji – scenariusz tworzenia państwa. To był fundament nowoczesnej Litwy. Akt ten, z jednej strony, stanowił kulminację określonych wydarzeń i prób odtworzenia państwa w tamtym okresie, z drugiej zaś strony, był to dopiero początek. Pewne jest i to, że do odtworzenia niepodległości przygotowywano się przez lata, proces ten rozpoczął się w drugiej połowie XIX w. – wyjaśnia J. J. Komar.

Według Jana Komara okres 1918 roku leży w kręgu zainteresowania wielu Europejczyków, ponieważ po upadku carskiej Rosji w tym czasie pojawiły się Polska, Finlandia, Estonia, Łotwa, zaś po upadku Austro-Węgier, niepodległość odzyskały Węgry, Czechosłowacja i inne państwa. Zdaniem J. J. Komara, program imprez poświęconych 100-leciu Aktu Niepodległości Litwy dla mieszkańców Polski będzie doskonałą okazją do zapoznania się z historią państwowości sąsiadów oraz wspólnego świętowania wyjątkowej rocznicy.